فرآیند ترمووود (ترموود) و آماده سازی آن
تبدیل چوب عادی یا چوب خام به ترمووود در یک نگاه:
در انجام فرآیند ترمووود و تبدیل چوب عادی به ترمووود (ترموود) حرارت یکی از مهم ترین عوامل حساب میشود. حرارت دادن به چوب عموما در طی سه فاز با انجام عملیات مختلف صورت میپذیرد. که به واسطه آن میکروبها، قارچ های درون چوب از بین میروند. و شیره و صمغ موجود در چوب خشک میشود. و چوب عادی تبدیل به ترمووود (ترموود) میشود. در ادامه با جزئیات بیشتر به این مساله خواهیم پرداخت . ابتدا بهتر است کمی از ساختار چوب بیشتر بدانیم
از ساختار چوب بیشتر بدانیم :
برای توضیح کامل تر در مورد ترموو چوب و فرآیند ترمووود درابتدا به بررسی سه تعریف در مورد چوب میپردازیم
تعریف چوب از نگاه گیاه شناسی:
چوب عبارت است از مجموعه ای از بافت های ثانویه لینین شده گیاهان آوندی که در بین مغز و ساقه و ریشه و شاخه ها قرار می گیرد
تعریف چوب از نگاه تجاری:
چوب عبارت است از قسمت های داخلی ساقه و ریشه و شاخه درختان و درختچه ها که قابل تبدیل برای استفاده در مصارف گوناگون می باشد.و می توان با کار کردن بر روی آن به ارزش و مرغوبیت آن افزود.
تعریف چوب از نگاه صنعتی:
چوب عبارت است از ماده ای جامد و متخلخل فیبری شکل که دارای ساختمان سازمان یافته ای است و از هر طرف نایکسان و ناهمگن است.
شایان ذکر است چوب خام دارای یکسری پیوند های مولکولی داخلی می باشد. که به واسطه آن آب به داخل بافت های چوب نفوذ میکند. و یکی از مهم ترین مراحل تبدیل چوب عادی به چوب ترمو کار روی این بخش میباشد
تاثیر رطوبت در چوب و فرآیند ترمووود:
سه نوع رطوبت داریم:
۱آب بنیادی:که در ساختار مولکولی چوب است .
۲)آب آغشتگی:صفر درصد تا۳۰%است از مهمترین رطوبت ها در چوب
۳)آب ازاد:۳۰%تا حداکثر ۲۰۰%می باشد یعنی هر چوب کاملا خشک تا ۲ برابر وزن خودش آب جذب می کند.بنابراین چوب به عنوان ماده ای متخلخل و اسفنجی با محیط خود در تبادل رطوبتی است.
با نفوذ آب به داخل بافت های چوب ،رطوبت،برای مدت های بسیاری درون چوب باقی میماند. که این آب و رطوبت،با حرارت دادن به حد بسیار زیادی کاهش می یابد. و چوب تقریبا خشک میشود.بعد از این کار اگر چوب با آب هم در تماس باشد، به خاطر تغییرات شیمیایی که در فرآیند ترمووود در چوب ایجاد شده است. آب به صورت سطحی روی چوب باقی میماند. و به سرعت هم تبخیر میشود. .
یکی از مهمترین گرفتاریهای صنعت چوب ،بخصوص ترمووود ، جلوگیری از این تبادل رطوبتی است.زیرا موجب دفرم شدن و کج شدن محصولات چوبی می باشد.
شایان ذکر است در طی فرایند ترمووود و تبدیل چوب به ترمووود (ترموود) هیچ گونه مواد شیمیایی استفاده نمیشود. در ادامه مراحل انجام فرآیند ترمووود رو به تفصیل در سه فاز جداگانه شرح داده شده است.
خشک کردن چوب در کوره امری ضروری برای تولید ترمووود است. پروسه خشک کردن چوب و تولید ترمووود در نواحی و مناطقی استفاده میشود که خشک کردن الوار در هوای آزاد عملی نیست؛ مانند مناطقی که میزان رطوبت هوا زیاد است.
خشک کردن چوب در کوره، و پروسه ی ترمووود،یک روش صنعتی و استاندارد است و محصولی پایدارتر با محتوای معینی از رطوبت برجای میگذارد.
چوبی که در کوره خشک شده، آب و رطوبتِ کمتری دارد؛ در نتیجه در معرض باران و تگرگ و دیگر عوامل طبیعی ،که قرار بگیرد کمتر تغییر میکند.مانند عرشه کشتی و نواحی بیرونی ساختمان .و اگر در این موارد،ازچوب خشک نشده استفاده کنید در اثر رطوبت ترک میخورد؛ تاب برمیدارد و آب میرود.
فرآیند ترمووود:
در مرحله اولیه فرایند ترمووود (ترموود) ، از حرارت در کنار بخار آب استفاده می شود. بخار آب موجب ممانعت از ترک خوردن چوب هنگام حرارت دادن خواهد شد. و همچنین از بروز واکنشهای شیمیایی درون چوب جلوگیری می کند. در فاز اول ترمووود (ترموود) دمای چوب با کمک گرما و بخار آب در کوره ی حدود ۱۰۰ درجه سانتی گراد به سرعت افزایش پیدا می کند. و بعد از آن به مرور و یکنواخت بر دما افزوده می شود. تا به ۱۳۰ درجه سانتی گراد برسد. در این فاز سعی می شود تا میزان رطوبت چوب به حدود صفر کاهش یابد.
فاز ۲: حرارتدهی
چوب با دمای بالا طی فاز اول فرآیند ترمووود (ترموود) خشک میشود. در فاز دوم باز هم افزایش دمای کوره تا ۲۲۵-۱۸۰ درجه سانتی گراد ادامه پیدا می کند. که بخار آب از آتش گرفتن چوب ممانعت می کند. پس از رسیدن چوب به دمای مورد نظر، بسته به کاربرد نهایی ترمووود به مدت ۳-۲ ساعت در این دما باقی می ماند.
فاز ۳: رطوبتدهی و خنک کردن
در فاز آخر این فرایند، دمای چوب ترمو با پاشیدن آب به روی آن تقلیل می یابد. سپس با کاهش دمای چوب به ۹۰-۸ درجه سانتی گراد مجددا با کمک رطوبت دهی، رطوبت مناسب حدود ۷-۴ درصد دوباره به چوب بازگردانده می شود.
از بین رفتن میکروبها و قارچ ها وخروج صمغ در فرآیند ترمووود:
در مرحله ی حرارت دادن چوب ، دمای بالای اعمال شده به آن، موجب شکست سلولزی و تجزیه اسید و خروج صمغ و رزین چوب شده تا محیط رشد قارچ و حشرات و ریز ارگانیسم ها از بین برود.
وجودِ بخار آب در این مرحله، باعث ممانعت از آتش گرفتن چوب در پروسه تغییرات حرارتی می باشد..
به دلیل کاهش شدید رطوبت و صمغ موجود در آن، چوب فن آوری شده ترمووود سبک تر شده و نصب آن راحت تر و فشار بر روی سطح زیرین کمتر است.